woensdag 28 maart 2012

de rode lijn


Ik merk dat veel studenten moeite hebben met een rode lijn in hun eerste (analyse/bedrijfs)verslag.
De rode lijn ligt eigenlijk vast: die begint met de vraag van het stagebedrijf om iets uit te zoeken en die eindigt bij je eigen probleemstelling/ centrale vraag.
Daartussen liggen je analysemodellen, je verslag van werkzaamheden.
Voorbeeld: Je opdracht is om bij een makelaarskantoor uit te zoeken hoe het zit met de starters op de woningmarkt. Uiteraard begin je met literatuur, met enige regelmaat staan er artikelen in kranten en tijdschriften dat starters op de woningmarkt het moeilijk hebben een huur- of koopwoning te vinden.
Een algemene beschrijving van het makelaarskantoor, hun positie op de markt. Zitten ze hoog in de markt en zijn ze de doelgroep starters vergeten of juist niet? Wat is je conclusie richting rode lijn?
Dan werk je op dat kantoor: mensen die komen inschrijven op zoek naar een woning zul jij bij voorkeur inschrijven als het starters zijn: dan kun je ook wat doorvragen naar achtergronden en ervaringen. Komen daar al ideeen uit die je later misschien meer systematisch zou kunnen onderzoeken?
Eén van je collega's hoort dat en zegt dat hij heeft voorgesteld om voortaan geen starters meer in te schrijven, er is toch bijna nooit iets geschikts in het aanbod. Kun je daar iets mee?
Je verslag van werkzaamheden geeft dus allerlei aanknopingspunten op de rode lijn!
Je ervaringen van het werk leg je in zakelijke zinnen vast en je sluit af met conclusies, met name ook conclusies die een input hebben op de rode lijn!
Zo was er een student die opdracht had een nieuwe dienst in de markt te zetten. In het stagewerk bemerkte hij echter dat de gang van zaken op kantoor zo rommelig was dat men eigenlijk beter eerst intern de zaken op orde zou moeten brengen. Dan zouden ongetwijfeld de bestaande diensten ook beter kunnen gaan renderen. De conclusie richting rode lijn ligt voor de hand.
Dan komen je analyse modellen. Welke kies je? Modellen die iets verhelderen van de problematiek. Zo zou je in dit geval bijvoorbeeld eens kunnen kijken hoeveel geschikt aanbod jullie kantoor heeft voor starters. Hoe ligt dat stedelijk/regionaal? Is daar snel iets over te vinden? Statistieken! Is er misschien een rapport van de gemeente over de volkshuisvesting? Je hoeft nog niet alles diepgaand te onderzoeken... deze eerste fase is om je breed te orienteren en te kijken of er misschien interessante zaken te ontdekken zijn. Mogelijk later, in het onderzoekverslag, uit te werken!
We vragen niet voor niets twee tot vier analysemodellen: we willen dat je het probleem van meerdere kanten bekijkt. Er was een student die een nieuwe toerekeningsmethode van kosten/opbrengsten over de verschillende business-units moest ontwerpen. De financiële analyse was glashelder namelijk dat dat erg noodzakelijk was. Wat dan nog verder te onderzoeken? Denk eens heel anders, bijvoorbeeld: ga eens vragen wat de managers van de business units vinden van de cijfers op dit moment. Wat doen ze ermee? Hoe gebruiken ze de verstrekte stuurinformatie? Wat zijn hun bijstuurmogelijkheden? Of krijgen ze wel cijfers maar kunnen ze er verder toch niets mee omdat alles bepaald wordt door het hoofdkantoor/ centraal management?
Zo kom je uit je werk, je observaties, je analyses steeds tot conclusies. Die conclusies geef je steeds direct nadat je een onderdeel hebt afgerond. Je hoeft geen detective te schrijven waarbij de dader tot het laatst verborgen moet blijven omdat anders niemand het boek meer leest: Jij moet door telkens een tipje van de sluier op te lichten aangeven dat er toch anders tegen de oorspronkelijke vraag kan worden aangekeken de lezer bij de zaak betrekken en betrokken houden.
Tot slot ga je kijken wat er op de rode lijn staat, startend met de oorspronkelijke vraag. Maar hoe denk jij daar nu over nadat je gekeken en geanalyseerd hebt? Is er misschien aanleiding om de vraag toch een beetje of helemaal te veranderen? Zijn er misschien meer dingen van belang dan we aanvankelijk dachten?

Kortom probeer af te ronden met een conclusie waarin je de resultaten van je eerste fase vastlegt. Vaal leidt dat tot een probleemstelling/ centrale vraag die afwijkt van de oorspronkelijke idee. Dat is dan ook precies de bedoeling van de analysefase!